Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2011

Μουσική: Το "ναρκωτικό" του εγκεφάλου

Μέχρι σήμερα, είχαμε ακούσει ότι η μουσική έχει τη δύναμη να προκαλεί κύματα γνήσιας ευφορίας στον εγκέφαλό μας. Τί σημασία έχει αν κάποιος ακούει Μπετόβεν, βαριά λαϊκά ή Black Metal; Η απόλαυση για τον εγκέφαλο είναι η ίδια με αυτή που απολαμβάνει ένα καλό φαγητό, το σεξ, ναρκωτικές ουσίες ή ακόμα και τα χρήματα. Αυτό που συμβαίνει για την ακρίβεια τη στιγμή εκείνη, είναι η απελευθέρωση ντοπαμίνης, ο χημικός δηλαδή αγγελιαφόρος της ευφορίας.
Στο προσκήνιο έρχεται μια νέα μελέτη, που στόχο έχει να διερευνήσει το ρόλο της ουσίας αυτής, σε αφηρημένα ερεθίσματα που εξαρτώνται απ' το προσωπικό γούστο του καθενός. Σε εγκεφαλικές τομογραφίες που έγιναν σε εθελοντές, φάνηκε πως όταν κάποιος περιμένει να ακούσει ένα μουσικό κομμάτι που αγαπάει, η ντοπαμίνη αρχίζει να εκκρίνεται στον εγκέφαλο σε συγκεκριμένες περιοχές. Έτσι, όταν έρθει η στιγμή αυτή, σε μια διαφορετική περιοχή του εγκεφάλου απογειώνεται το αίσθημα της ευφορίας, εξαιτίας της έκκρισης ντοπαμίνης.
Όπως σχολιάζουν ερευνητές στο Nature Neuroscience, η διαφορά της μουσικής από άλλα ερεθίσματα που μας προκαλούν ευχαρίστηση (όπως είναι το σεξ και τα ναρκωτικά), είναι πως «η εμπειρία της απόλαυσης από αυτά τα αφηρημένα (μουσικά) ερεθίσματα εξαρτώνται απόλυτα από πολιτισμικές και προσωπικές διαφορές, οι οποίες μπορούν να διαφέρουν πάρα πολύ μεταξύ των ανθρώπων».
Αρχικά στον Καναδά, ο Ρόμπερτ Ζατόρε και η Βάλορι Σάλιμπουρ του Πανεπιστημίου McGill, έπειτα από δημοσίευση αγγελιών αναζητώντας εθελοντές όπου "ανατρίχιαζαν" στο άκουσμα της αγαπημένης τους μουσικής, επέλεξαν 8 τους οποίους εξέτασαν με ΡΕΤ (τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων), εξέταση που μπορεί να εντοπίσει μια σκιαγραφική ουσία που συνδέεται με τους υποδοχείς ντοπαμίνης. Προτού προλάβουν να ακούσουν το αγαπημένο τους σημείο του τραγουδιού, τα άτομα αυτά σε μια περιοχή του ραβδωτού σώματος που λέγεται κερκοφόρος πυρήνας, απελευθέρωσαν ντοπαμίνη, η οποία στην περίπτωση αυτή προκαλεί την ευφορία της προσμονής.
Αντιθέτως, δεν παρατηρήθηκε η αντίδραση αυτή, όταν στους εθελοντές έβαλαν μουσικά κομμάτια αδιάφορα γι' αυτούς. Εν συνεχεία, υποβλήθηκαν σε μια παραλλαγή της μαγνητικής τομογραφίας, σε λειτουργικό μαγνητικό συντονισμό δηλαδή, παρακολουθώντας έτσι ζωντανά στον εγκέφαλο τη ροή του αίματος. Επιβεβαιώθηκε λοιπόν ο ρόλος του κερκοφόρου πυρήνα, αλλά φάνηκε ακόμη ότι όταν ο εθελοντής βρισκόταν στο σημείο της συναισθηματικής κορύφωσης που ένιωθε μέσω του αγαπημένου του σημείου στο κομμάτι, στον επικλινή πυρήνα, ένα άλλο σημείο του ραβδωτού σώματος, απελευθερώνονταν ντοπαμίνη.
Ίσως κάποιοι σκεφτούν πως αυτή η διαφορά δεν έχει νόημα, όμως όπως επισήμαναν οι ερευνητές: «Η περιοχή που σχετίζεται με την προσμονή συνδέεται με άλλες περιοχές οι οποίες κάνουν προβλέψεις και αντιδρούν στο περιβάλλον. Αντίθετα, η περιοχή που ενεργοποιείται τη στιγμή της κορύφωσης συνδέεται με το λεγόμενο μεταιχμιακό σύστημα, το οποίο σχετίζεται με τα συναισθήματα».
Τέλος, ο Δρ. Γκόντφριντ -ανεξάρτητος νευροεπιστήμονας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ- χαρακτήρισε τη μελέτη αυτή «εντυπωσιακή», καθώς ειδικεύεται στη μελέτη της μουσικής και του εγκεφάλου. Εξήγησε πως αυτή η μελέτη μοιάζει να επιβεβαιώνει παλαιότερες υποψίες που είχαν διατυπωθεί για τη σχέση μουσικής και έκκρισης ντοπαμίνης. 

Πηγή : in.gr
Επιμέλεια : Χρυσόστομος Βουλγαρόπουλος


Δεν υπάρχουν σχόλια: